Alle vitamines op een rijtje

Vitaminen voor grasparkieten – Een compleet overzicht

Als verantwoordelijke eigenaar van een grasparkiet of andere vogel stel je jezelf waarschijnlijk regelmatig de vraag: welke vitaminen zijn écht belangrijk voor de gezondheid van mijn vogel? Helaas besteden veel handboeken hier slechts beperkte aandacht aan. Op deze pagina brengen we daar verandering in met een duidelijke en overzichtelijke gids over alle essentiële vitaminen.

Wat vind je in dit overzicht?

  • De belangrijkste vitaminen voor vogels
  • Volledige benaming (chemische naam)
  • Functie in het lichaam
  • Gevolgen van een tekort (hypovitaminose)
  • Natuurlijke bronnen (selectie van voedingsmiddelen)

Wat zijn vitaminen eigenlijk?

Vitaminen zijn organische stoffen die essentieel zijn voor het leven. Het lichaam van een vogel (en ook van de mens) kan ze niet of slechts in beperkte mate zelf aanmaken. Daarom is een evenwichtige voeding cruciaal om tekorten te voorkomen. Een langdurig vitaminegebrek kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, van verzwakte botten tot aantasting van het immuunsysteem.

Ook vogels met spijsverteringsproblemen kunnen baat hebben bij een verhoogde vitamine-inname, omdat hun lichaam mogelijk minder goed in staat is om vitaminen uit voeding op te nemen.

Let op: er zijn twee hoofdgroepen vitaminen:

  • Vetten-oplosbare vitaminen (A, D, E, K)
  • Wateroplosbare vitaminen (B-complex, C)

⚠️ Belangrijk: Te veel vitaminen kunnen ook schadelijk zijn! Overdosering, vooral via synthetische supplementen, kan leiden tot vergiftiging. 

BRON: Welli.net

Overzicht van essentiële vitaminen

Vitamine A (Retinol)

  • Functie: Ondersteunt het gezichtsvermogen, beschermt zenuwcellen, stimuleert de bloedvorming en versterkt het immuunsysteem.

  • Tekort: Slechter zicht, verhoogde infectiegevoeligheid, verstoorde rui, slijmvliesproblemen.

  • Voeding: Wortel, paprika, mango, papaya, bessen, pompoen, rode biet, komkommer, eigeel.

Vitamine B1 (Thiamine)

  • Functie: Belangrijk voor vetstofwisseling en zenuwfunctie.

  • Tekort: Zenuwontstekingen, verlammingen, stuipen.

  • Voeding: Haver, rijst, sesam, kiemzaden, paardenbloem, aardbei, papaya, granaatappel.

Vitamine B2 (Riboflavine)

  • Functie: Ondersteunt celademhaling en vetverbranding.

  • Tekort: Vette lever, pigmentstoornissen, slijmvliesproblemen.

  • Voeding: Kiemzaden, rijst, spinazie (met mate!), aardbei, papaya, sla.

Vitamine B3 (Niacine)

  • Functie: Belangrijk voor huidherstel, verenopbouw, spieren en zenuwen.

  • Tekort: Verlamming, verenkleedproblemen, diarree.

  • Voeding: Granen, rijst, kiemzaden, ei, mango, pompoen.

Vitamine B5 (Pantotheenzuur)

  • Functie: Verwerking van vetten, eiwitten en koolhydraten.

  • Tekort: Groei- en verendefecten, vermoeidheid, zwakke afweer.

  • Voeding: Ei, rijst, papaya, granen, kiemzaden.

Vitamine B6 (Pyridoxine)

  • Functie: IJzeropname, aminozuurstofwisseling.

  • Tekort: Bloedarmoede, zenuwschade, veren- en groeistoornissen.

  • Voeding: Banaan, aubergine, koolrabi, courgette, lijnzaad.

Vitamine B7 (Biotine)

  • Functie: Vorming van veren, snavel en nagels.

  • Tekort: Kale plekken, skeletproblemen, broze nagels en snavel.

  • Voeding: Kiemzaden, verse mais, eigeel.

Vitamine B9 (Foliumzuur)

  • Functie: Celgroei, DNA-opbouw, bloedvorming.

  • Tekort: Bloedarmoede, groeistoornissen, spierzwakte.

  • Voeding: Kiemzaden, granen, eigeel, tomaat, spinazie, sla, peer.

Vitamine B12 (Cobalamine)

  • Functie: Eiwitstofwisseling, werkt samen met B9.

  • Tekort: Groeiproblemen, groei- en verendefecten, vermoeidheid, zwakke afweer.

  • Voeding: Ei, rijst, papaya, granen, kiemzaden.

Vitamine C (Ascorbinezuur)

  • Functie: Versterkt het immuunsysteem, ondersteunt aminozuuropbouw.

  • Tekort: Zwak afweersysteem, vatbaarder voor infecties.

  • Voeding: Alle geschikte groenten en vruchten voor grasparkieten.
    ⚠️ Geen citrusvruchten – deze kunnen slijmvliezen irriteren!

Vitamine D (Calciferol)

  • Functie: Essentieel voor calcium- en fosforopname → sterke botten.

  • Tekort: Rachitis, botvervormingen, zachte snavel/klauwen, windeieren.

  • Voeding: Eigeel.
    💡 Belangrijk: Zorg voor voldoende UV-licht (birdlamp), want zonlicht helpt bij de natuurlijke aanmaak van deze vitamine.

Vitamine E (Tocoferol)

  • Functie: Vruchtbaarheid, bescherming tegen oxidatie, spiergezondheid.

  • Tekort: Onvruchtbaarheid, leverschade, spierzwakte, slechte veren.

  • Voeding: Kiemzaden, lijnzaad, eigeel, ananas, venkel, wortel, spinazie.

Vitamine K1 (Fyllochinon)

  • Functie: Bloedstolling, eiwitactivatie, botgezondheid.

  • Tekort: Bloedingen, vermoeidheid, inwendige bloedingen.

  • Voeding: Paardenbloem, tuinkers, tomaat, ui, sla, spinazie (let op oxaalzuur!).

Vitamine K2 (Menachinon)

  • Functie: Ondersteunt bloedstolling, werkt samen met K1 en D.

  • Tekort: Ernstige bloedingen, bloedarmoede, zwakte.

  • Voeding: Wordt deels in de darmen gesynthetiseerd op basis van K1.
    Voeding: Eigeel (geschikt voor vogels), kleine hoeveelheden in ananas en druiven.